Verlatingsangst

Datingsites doen het goed. Bijna iedereen wil graag geborgenheid, zich geliefd en gewaardeerd voelen. Het is daarom niet vreemd dat veel van onze energie gericht is op relaties met anderen. Toch is een fijne relatie zeker niet vanzelfsprekend voor iedereen. 

Waarom doet liefde soms zoveel pijn? 

In relaties ervaren we gevoelens van liefde en geluk, maar we worden ook geraakt in onze diepste angst en pijn. In het openen van onszelf voor de ander komen we in contact met onverwerkte emoties die door het licht van de liefde zichtbaar worden.

Eckhart Tolle

Het is een primaire levensbehoefte om je verbonden te voelen met anderen. Daarnaast verlangt elk persoon ook naar autonomie, het gevoel dat je een onafhankelijke persoon bent en vrij om je eigen keuzes te maken. Een relatie vraagt daarom altijd om compromissen tussen genoeg verbinding en genoeg onafhankelijkheid van beide partners. Het is zoeken naar de juiste balans tussen afstand en nabijheid. 

Om echte intimiteit aan te gaan heb je tijd samen nodig en diepgang in het contact. Om onafhankelijk te blijven in de relatie heb je het nodig om dichtbij jezelf te blijven, de dingen doen die jij leuk vindt en beseffen wie jij bent zonder jouw partner, in plaats van jezelf (te veel) aanpassen aan hem. Wanneer je last hebt van verlatingsangst gaat het vaak mis bij het vinden van deze balans. 

Door vroegere pijnlijke ervaringen kan je ontzettend bang zijn om een emotionele verbinding te verliezen. Hierdoor heb je onbewust allerlei strategieën om de pijn van verlies te voorkomen. Vaak zie je dat of de drang naar nabijheid, of de drang naar afstand overheerst. Desalniettemin kan het per relatie of zelfs per situatie verschillen of verlatingsangst of bindingsangst de overhand neemt.

Bindingsangst
Bij sommigen zorgt angst ervoor dat zij niet eens een relatie aan durven gaan. Iemand met bindingsangst zal de kans om liefde te verliezen verkleinen door intimiteit te vermijden. In dat geval zeg je bijvoorbeeld dat je vrij en onafhankelijk wil zijn waardoor je niemand echt dichtbij laat komen.

Je kan te veel gericht zijn op afstand nemen omdat je niet kwetsbaar durft te zijn. Je laat de ander bijvoorbeeld nooit jouw ware gevoelens zien. Zo voorkom je onbewust dat er een intieme band kan ontstaan. Je doet dit om jezelf te beschermen zodat je nooit de pijn hoeft de verdragen wanneer je deze zou verliezen. 

Je kan ook (te) kritisch zijn op je potentiele partner of je vermijdt commitment. Misschien ben je wars van verwachtingen die jouw partner heeft over hoe vaak jullie elkaar zien. Je hebt vaak de neiging om jezelf terug te trekken uit het contact door niet te reageren op berichten, niet terug te bellen of afspraken af te zeggen. 

Ik voelde nooit commitment in mijn relaties, waardoor ik altijd de optie hield om het uit te maken waarmee ik de deur een beetje open zette voor andere mannen. Zo ontstond er een wisselwerking van elkaar aantrekken en afstoten waarbij we elkaar onbewust pijn deden. 

Verlatingsangst
Iemand met verlatingsangst is ook bang om liefde te verliezen, maar zal zich daardoor gewoonlijk juist vastklampen aan een geliefde. Je kan jouw partner geen ruimte geven omdat je bang bent dat je hem kwijtraakt. Je wilt continu zijn nabijheid voelen. Wanneer het gevoel van connectie mist, denk je dat hij niet meer van je houdt. Je reageert dan ook heftig op signalen van afwijzing. 

Je bent te veel gericht op samen zijn, omdat je bang bent dat je partner niet meer terugkomt wanneer je hem loslaat. Hierdoor kan je al zijn aandacht opeisen, continu om bevestiging vragen, jezelf aanpassen of wegcijferen, jouw partner op een voetstuk plaatsen en jezelf minderwaardig vinden. Je kan ook last hebben van gevoelens van wantrouwen of jaloezie. Dit kan leiden tot ongewenst gedrag, zoals je geliefde controleren. 

De drang naar nabijheid kan soms ineens omslaan, bijvoorbeeld wanneer je denkt dat je wordt afgewezen. Op dat moment voelt je partner even niet veilig genoeg. Er is onvoldoende vertrouwen dat hij of zij bij jou zal blijven. In dat geval kan je trekken van bindingsangst vertonen en proberen om jezelf los te worstelen uit de verbinding. De dreiging van verlating is dan te groot om te verdragen en je duwt je partner van je af, bijvoorbeeld door ruzie te maken of zelfs door het uit te maken. 

Ik heb altijd knipperlicht-relaties gehad, waarbij ik mezelf vastklampte aan mijn geliefde. Mijn vriendjes twijfelden keer op keer door mijn claimende gedrag of ze nog wel een relatie met mij wilden, ze maakten lijstjes met voors en tegens, ze maakten het weleens uit.